RIVM tool veilige en duurzame PV-panelen

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft een tool voor duurzame en veilige PV-panelen ontwikkeld. Wat staat hierin? In deze tool wordt aandacht besteedt aan de milieu-impact in het ontwerp van PV-panelen. Je leest er alles over in deze Memodo nieuwsblog.

De tool is ontwikkeld door het RIVM als onderdeel van het innovatieproject ‘Designing inclusively for a safe and sustainable circular economy transition’ (DIRECT). 

In deze Memodo blog gaan we in op de volgende onderwerpen:

• het ontwerpproces van een circulair PV-paneel;
• de verschillende processen bij recycling van PV-panelen;
• in welke levensfase van een PV-paneel de grootste milieuwinst zit; en
• de oplossingen voor de PV-keten.

Bij het ontwerpproces van een circulair PV-paneel is het volgens het RIVM belangrijk om rekening te houden met de thema’s: veiligheid en duurzaamheid. Daarnaast is de recycling niet duurzaam als veel stoffen worden uitgestoten en dit veel energie kost.

De RIVM-tool is ontwikkeld om de milieueffecten te volgen van de in het productieproces gebruikte chemische stoffen. Uit deze tool zijn een aantal stappen getoetst in de praktijk.

In de praktijk is gekeken naar drie verschillende processen en producten bij de recycling van PV-panelen:

1. het vangen van CO2 uit de lucht door algen die vervolgens worden gebruikt om chemische stoffen te maken;
2. het circulair ontwerpen van plastic medische hulpmiddelen;
3. het gebruik van nanomaterialen in PV-panelen.

Als PV-panelen gerecycled worden blijkt uit het RIVM-onderzoek dat er veel minder metalen in het milieu terechtkomen dan wanneer deze als afval worden gestort. Worden PV-panelen als afval gestort? Dan is de kans groter dat bijvoorbeeld lood weglekt in de grond.

Vaak hebben PV-panelen een korte economische levensduur; dit heeft een negatief effect op de duurzaamheid. De levensduur van een PV-paneel zelf is vaak veel langer. In de praktijk worden PV-panelen nu in veel gevallen in zijn geheel vervangen als de omvormer kapot gaat. Het is economisch gunstiger om het hele PV-paneel te vervangen, omdat de nieuwe PV-panelen (meestal) meer elektriciteit opwekken. Worden de oude PV-panelen niet hergebruikt? Dan is de milieuwinst kleiner en de CO2-uitstoot groter.

Wat is de conclusie van het RIVM? Zij zeggen dat aan het einde van de levensfase van een PV-paneel de grootste milieuwinst te behalen is. Het zou dus mooi zijn als PV-panelen zo worden ontworpen dat ze beter te recyclen zijn, of aan het einde van de keten beter te recyclen zijn. Daarnaast lekken er minder metalen weg in het milieu bij recycling. Een andere conclusie uit het onderzoek is: ook al laat je een PV-paneel vervroegd vervangen voor een nieuwe die meer energie opwekt; als de oude PV-panelen niet hoogwaardig worden hergebruikt is er alsnog een grotere CO2-voetafdruk.

De oplossingen voor het circulair maken van de PV-keten? PV-panelen ontwerpen met een langere levensduur en  ze hergebruiken & recyclen. De methodes geven volgens ons een goed inzicht in de mogelijkheden om de duurzaamheid van PV-panelen te vergroten en het milieu te sparen. Het onderzoek richtte zich inhoudelijk op een aantal PV-paneeltypen, stoffen en scenario’s voor de circulaire economie.

Ontwerpers, inkopers en beleidsmakers mogen in het ontwerp van PV-panelen keuzes maken en daarbij is het belangrijk om duurzaamheid binnen de hele PV-keten mee te nemen.

Voor het DIRECT-project heeft het RIVM samen met het Centrum voor Milieuwetenschappen van de Universiteit Leiden (CML) twee methodes uitgewerkt die belangrijk zijn om in te schatten in de ontwerpfase van PV-panelen en installaties. Schat in de ontwerpfase in: 

1. wat de mogelijke nieuwe risico’s zijn voor mens of milieu door het gebruik van stoffen in PV-panelen;
2. wat de milieu-impact is van een vroegtijdige vervanging van oude PV-panelen.

Benieuwd naar de tool van het RIVM en het onderzoek lezen? Klik hier.

Bron: solarmagazine.nl